"Estoński CIT" od 1 stycznia 2021 w Polsce

28 listopada 2020 roku Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatkach CIT. Ustawa ta wprowadziła do porządku prawnego nowy system opodatkowania. Przewiduje ona dwa warianty:

• Estoński CIT zaczerpnięty z rozwiązania estońskiego, opodatkowanie w formie ryczałtu wyłącznie dystrybuowanych przez spółkę zysków.
• Specjalny fundusz inwestycyjny (zaczerpnięty z rozwiązania niemieckiego) którego celem jest szybsze rozliczanie amortyzacji środków trwałych w kosztach podatkowych, ale bez jakiejkolwiek ingerencji na dotychczas istniejące rozliczenia podatkowe.

Estoński CIT jest rozwiązaniem obowiązującym od stycznia 2021 roku. Polega on na przesunięciu zapłaty podatku dopiero w momencie dystrybucji zysku przez spółkę. Czyli spółka w momencie uzyskania dochodu nie jest obowiązana do zapłaty zaliczek na podatek i nie wpłaca go po zakończeniu roku podatkowego, jeśli nie przekaże osiągniętego zysku swoim udziałowcom. Celem wprowadzenia takiego rozwiązania jest promowanie inwestycji oraz minimalizacja formalności przy rozliczaniu podatków. Estoński CIT jest jedynie możliwością wyboru, nie jest obowiązkowym rozwiązaniem. W razie wyboru konieczne jest jednak powiadomienie naczelnika urzędu skarbowego do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego w którym chce się stosować rozliczenie w ramach estońskiego CIT. Należy podkreślić, że wybór estońskiego CIT pozbawia podatnika ulg i rozliczeń przewidzianych ustawą o CIT w tym ulg na działalność badawczo – rozwojową, czy też odliczenie przekazywanych darowizn od podstawy opodatkowania.

Estoński CIT jest skierowany przede wszystkim do:

• Mikro, małych i średnich spółek kapitałowych (z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjnych), których przychody nie przekraczają 100 mln złotych.
• Spółek, w których udziały posiadają tylko osoby fizyczne.

Poza tym ustawa przewiduje kryteria, które muszą być spełnione przez spółki równocześnie:

• nie może posiadać udziałów w innych podmiotach
• Musi zatrudniać co najmniej 3 osoby z wyłączeniem udziałowców.
• Przychody pasywne nie mogą przewyższać dochodów z działalności operacyjnej
• Muszą wykazywać nakłady inwestycyjne

W ramach tego rozwiązania opodatkowane są następujące kategorie dochodów (katalog zamknięty)

• dochód z tytułu zysku podzielonego oraz dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat.
• dochód z tytułu tzw: ukrytych zysków
• dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą
• dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku
• suma zysków netto w części w jakiej nie były zyskami podzielonymi
• dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych.

Koniecznym wymogiem jest obowiązek ponoszenia bezpośrednich nakładów inwestycyjnych. Muszą one spełniać określone limity wynoszące:

• 15% (lecz nie mniej niż 20 tys PLN) w okresie dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych
• 33% (lecz nie mniej niż 30 tys. PLN) w okresie 4 lat podatkowych.

Należy podkreślić, że nie wszystkie inwestycje będą mogły zostać zakwalifikowane jako nakłady inwestycyjne. Ustawa CIT definiuje je jako „faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na nabycie fabrycznie nowych lub wytworzenie środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców lub akcjonariuszy lub członków ich rodzin) oraz opłaty leasingowe z tytułu leasingu finansowego stanowiącego spłatę wartości początkowe tych środków.

Estoński CIT ma być wybierany na okres 4 - letni. Po upływie tego okresu, jeśli podatnik nadal będzie spełniał kryteria, może kontynuować przyjęty sposób rozliczeń przez następne 4 lata. W przypadku rezygnacji z tej formy opodatkowania, należy powiadomić fiskus o podjętej decyzji. Ustawa przewiduje również utratę możliwości korzystania z opodatkowania. Ma to miejsce w przypadku złamania, któregokolwiek z kryteriów przewidzianych dla możliwości korzystania z estońskiego rozwiązania. W takim przypadku podatek jest obliczany zgodnie z powszechnymi zasadami za rok w którym naruszono kryteria.

SPECJALNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY

Jest alternatywną dla przedsiębiorców, którzy nie chcą korzystać z estońskiego CIT. Wszystkie warunki dopuszczenia do korzystania z tej opcji rozliczania się są takie same jak przy kryteriach w estońskim CIT. Jedyną różnicą korzystania z takiej formy rozliczenia jest obowiązkowe założenie przez podatnika specjalnego rachunku inwestycyjnego w Banku Gospodarstwa Krajowego lub w innym banku, który zawrze umowę z BGK w przedmiocie współpracy w zakresie udzielania informacji na temat środków dostępnych na rachunku. Kolejną ważną kwestia jest również możliwość korzystania z ulg podatkowych.

Podatnik, będzie również obowiązany opracować plan inwestycyjny a następnie przedstawić go naczelnikowi urzędu skarbowego. Dopiero wtedy odpisy będą mogły być zaliczane na poczet kosztów uzyskania przychodów. Według nowego prawa, podatnikowi, który wybierze ten wariant rozliczenia, po dokonaniu odpisu przysługuje 3 lata na wydatkowanie środków znajdujących się na rachunku inwestycyjnym. Środki odłożone na funduszu będą musiały być wydatkowane na środki trwałe z grup 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych (wyłączając samochody, samoloty oraz inne składniki majątkowe służące celom osobistym wspólnikom i ich rodzinom). Jeżeli zaistnieje sytuacja, gdzie podatnik nie wyda środków w ciągu tych 3 lat, będzie musiał dokonać odwrócenia odpisu tzn. powiększyć swój dochód do opodatkowania.