Kiedy regulamin pracy jest obowiązkowy?

Kodeks pracy precyzuj kiedy regulamin pracy jest obowiązkowy

Regulamin pracy jest aktem obowiązującym u danego pracodawcy. Ma charakter organizacyjno-porządkowy. Postanowienia zawarte w regulaminie odnoszą się do praw i obowiązków pracowników oraz pracodawcy. Kodeks pracy precyzuje, kiedy utworzenie aktu jest obowiązkowe oraz jakie uregulowania powinien zawierać. W artykule omówimy wszystkie kwestie związane z utworzeniem i wprowadzeniem regulaminu pracy, a także wyjaśnimy, jakie jest umiejscowienie aktu w hierarchii źródeł prawa.

Obowiązkowe utworzenie regulaminu pracy

Regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników.

Obowiązek wprowadzenia regulaminu pracy dotyczy pracodawców:

• zatrudniających co najmniej 50 pracowników,
• zatrudniających co najmniej 20 pracowników i mniej niż 50 pracowników, jeśli z takim wnioskiem wystąpi zakładowa organizacja związkowa.

Jeśli w zakładzie pracy obowiązuje układ zbiorowy pracy, zawierający uregulowania odnoszące się do organizacji i porządku pracy oraz związanych z tym praw i obowiązków pracodawcy i pracowników, nie ma obowiązku wprowadzania regulaminu pracy, nawet jeśli spełnione zostaną wskazane powyżej przesłanki.

Pracodawca zatrudniający mniej pracowników również może wprowadzić regulamin pracy. W tym przypadku ma on charakter fakultatywny, a ustanowienie aktu zależy od woli pracodawcy.

Treść regulaminu pracy

Treść regulaminu ustala pracodawca. W akcie mogą być omówione wszelkie kwestie, które są istotne z punktu widzenia pracodawcy. Od tej zasady występują pewne wyjątki. Jeśli w zakładzie pracy działa zakładowa organizacja związkowa, należy uzgodnić z nią treść regulaminu, chyba że w ustalonym terminie nie dojdzie do negocjacji (w takim przypadku pracodawca może sam ustalić regulamin). Ponadto postanowienia regulaminu nie mogą być dla pracowników mniej korzystne ani sprzeczne z przepisami zawartymi w obowiązujących aktach prawnych m.in. w Kodeksie pracy.

Zgodnie z art. 1041 § 1 Kodeksu pracy regulamin pracy powinien określać prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, a w szczególności:

• organizację pracy, warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu, wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały, a także w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej,
• systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy,
• porę nocną,
• termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia,
• wykazy prac wzbronionych pracownikom młodocianym oraz kobietom,
• rodzaje prac i wykaz stanowisk pracy dozwolonych pracownikom młodocianym w celu odbywania przygotowania zawodowego,
• wykaz lekkich prac dozwolonych pracownikom młodocianym zatrudnionym w innym celu niż przygotowanie zawodowe,
• obowiązki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, w tym także sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą,
• przyjęty u danego pracodawcy sposób potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

W regulaminie powinny być zawarte postanowienia odnoszące się do kar stosowanych z tytułu odpowiedzialności porządkowej pracowników.

Kiedy regulamin pracy wchodzi w życie?

Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy np. poprzez przekazanie pracownikowi dokumentu zawierającego regulamin, umieszczenie na tablicy ogłoszeń.

Pracowników nowozatrudnionych należy zapoznać z treścią regulaminu pracy przed dopuszczeniem ich do pracy.