Postępowanie o zatwierdzenie układu: czym jest i kiedy można z niego skorzystać?

Kryzys gospodarczy wymusił określone zmiany w prawie, zwłaszcza w kontekście prawa restrukturyzacyjnego. O części tych zmian pisaliśmy na kanwie wdrażania w Polsce tzw. dyrektywy drugiej szansy. Na szczęście w odróżnieniu do większości zmian legislacyjnych w ostatnim czasie- te są zmianami korzystnymi dla przedsiębiorców. W kryzysowych momentach funkcjonujące od niedawna postępowanie o zatwierdzenie układu może bowiem uratować ich firmy. Czym jest ten rodzaj restrukturyzacji i kto może z niego skorzystać?

Postępowania restrukturyzacyjne w Polsce

Na samym wstępie warto wskazać, że przedsiębiorcy w trudnej sytuacji finansowej (niewypłacalność lub tzw. zagrożenie niewypłacalnością) mogą skorzystać z dedykowanych instrumentów, przewidzianych w ustawie prawo restrukturyzacyjne. Postępowanie o zatwierdzenie układu jest jednym z nich.

W prawie restrukturyzacyjnym uregulowano cztery rodzaje postępowań. Są to:



• postępowanie o zatwierdzenie układu


• przyspieszone postępowanie układowe


• postępowanie układowe


• postępowanie sanacyjne.

Każde z tych postępowań ma swoją specyfikę. Niektóre z nich można bardzo szybko rozpocząć, podczas gdy rozpoczęcie innych typów musi zatwierdzić sąd. W niektórych rodzajach restrukturyzacji dłużnik ma zarząd nad swoim majątkiem, podczas gdy w innych na jego miejsce wchodzi zarządca i dłużnik jest czasowo ograniczony w czynnościach prawnych. Wszystkie postępowania restrukturyzacyjne łączy kilka rzeczy: przede wszystkim to, że konieczny jest udział doradcy restrukturyzacyjnego oraz, że jej celem jest wypracowanie układu z wierzycielami. Po grudniu 2021 roku wszystkie postępowania związane z niewypłacalnością odbywają się online- poprzez Krajowy Rejestr Zadłużonych.

Przeniesienie tych postępowań online przyniosło jedną dobrą rzecz- mianowicie, łatwiej obecnie o statystyki restrukturyzacji i upadłości z całej Polski. Te pokazują między innymi jedno: że postępowań o zatwierdzenie układu otwiera się najwięcej. Ogólnie w 2022 roku rozpoczęto prawie 3000 restrukturyzacji, z czego postępowania o zatwierdzenie układu to 86% z nich.

Skąd wywodzi się postępowanie o zatwierdzenie układu?

Postępowanie o zatwierdzenie układu jest to “następca” uproszczonej restrukturyzacji, która została wprowadzona w jednej z tzw. tarcz covidowych, które były wprowadzane w 2020 roku. W związku z paraliżem sądownictwa (zawieszono wszystkie terminy sądowe i de facto nie procedowano spraw), a także złą sytuacją wielu przedsiębiorców, ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie restrukturyzacji, która może zostać przeprowadzona przy minimalnym udziale sądu. Sąd w tym rodzaju postępowania jedynie zatwierdza układ, czyli działa na samym końcu procesu, sprawdzając wstecz czy wszystkie czynności zostały podjęte zgodnie z prawem.

Ten rodzaj restrukturyzacji sprawdził się w praktyce i w efekcie został na stałe wprowadzony do prawa restrukturyzacyjnego pod zmienioną nazwą: postępowania o zatwierdzenie układu.

Jakie uproszczona restrukturyzacja przynosi korzyści dla przedsiębiorcy?

Główną korzyścią wynikającą ze wszczęcia tego rodzaju restrukturyzacji jest jego szybkie rozpoczęcie. W odróżnieniu od innych typów postępowań, postępowanie o zatwierdzenie ukłądu rozpoczyna się nie w momencie wydania postanowienia o otwarciu postępowania przez sąd, ale w wyniku obwieszczenia dokonanego przez nadzorcę układu w KRZ. W praktyce może to zapewnić przedsiębiorcy ochronę nawet parę miesięcy szybciej, niż inne typy postępowań restrukturyzacyjnych

Oprócz tego, dzięki postępowaniu o zatwierdzenie układu, przedsiębiorca może:



• uzyskać ochronę przed wszczęciem egzekucji komorniczej


• ochronić majątek firmowy, jak i prywatny (w przypadku działalności jednoosobowych)


• umorzyć część zadłużenia, zarówno odsetek, a w niektórych przypadkach również należności głównych


• rozłożyć całość na raty układowe, które będą możliwe do realizacji


• uzyskanie odroczenia terminów płatności niektórych zobowiązań.


• Objęcie układem wszystkich wierzycieli (oprócz zabezpieczonych rzeczowo), czyli również tych wierzycieli, którzy głosowali przeciwko układowi.

Jakie są zagrożenia uproszczonej restrukturyzacji?

Postępowanie o zatwierdzenie układu to instytucja prawa restrukturyzacyjnego, która jest co do zasady bardzo korzystna dla przedsiębiorców. Każdy medal ma jednak dwie strony, a sama restrukturyzacja również może przynosić przedsiębiorcom pewne zagrożenia, tj:



• utrata renomy wśród kontrahentów i potencjalna niechęć do podejmowania dalszej współpracy


• brak gwarancji sukcesu (dane pokazują, że co drugie postępowanie kończy się pozytywnym zawarciem układu)


• koszty wynagrodzenia nadzorcy (doradcy restrukturyzacyjnego), które mogą wynosić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych (zależnie od stanu faktycznego)

Niemniej jednak dla wielu przedsiębiorców rozpoczęcie restrukturyzacji to jedyna opcja na uchronienie firmy. Nie warto jednak tej decyzji podejmować pochopnie- warto poprzedzić ją staranną analizą stanu faktycznego, w której może Państwa wesprzeć nasza kancelaria.

Podsumowanie