Skip to main content

Postępowanie gospodarcze na nowych zasadach - co musi wiedzieć przedsiębiorca?

Postępowania gospodarcze wszczęte po 7 listopada 2019 r. są prowadzone według nowych zasad wskazanych w art. 4581 k.p.c. i następnych. Zmieniło się wiele w porównaniu ze stanem sprzed 7 listopada 2019 r. O ile niektóre nowelizacje związane z określonymi branżami mogą być ignorowane przez niektórych przedsiębiorców, o tyle zmiany w zakresie trybu postępowania warto poznać.

Nieznajomość prawa w przypadku trybu postępowania może doprowadzić do przegrania procesu. Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego, która weszła w życie 7 listopada 2019 r. wprowadza między innymi definicję sprawy gospodarczej, instytucję umowy dowodowej oraz bardzo rygorystyczny wymóg odnośnie do składania wniosków dowodowych.

Sprawa gospodarcza według nowych przepisów

Zgodnie z art. 4582 § 1 k.p.c. sprawami gospodarczymi są między innymi sprawy ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, nawet gdyby strona zaprzestała prowadzenia działalności. Do katalogu spraw gospodarczych należą ponadto sprawy ze stosunku spółki oraz o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku. Katalog spraw gospodarczych jest zamknięty, a ich pełny zakres został wskazany w art. 4582 § 1 k.p.c. Natomiast sprawami gospodarczymi nie są sprawy o podział majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej po jej ustaniu, ani też o wierzytelność nabytą od osoby niebędącej przedsiębiorcą, chyba że powstała ze stosunku prawnego w zakresie działalności gospodarczej.

Adres e-mail obok PESEL-u i adresu

Pozew w postępowaniu gospodarczym powinien oprócz dotychczasowych elementów zawierać dodatkowo adres poczty elektronicznej powoda. Powód nie ma obowiązku podawania adresu e-mail pozwanego, ponieważ pozwany zostanie pouczony o podaniu adresu e-mail przez Sąd doręczający odpowiedź na pozew.

Niewskazanie adresu poczty elektronicznej jest traktowane jako brak formalny. W przypadku nieposiadania adresu e-mail pozew powinien zawierać oświadczenie powoda o nieposiadaniu takiego adresu.

Restrykcyjna prekluzja dowodowa

Powód w trybie postępowania gospodarczego ma obowiązek powołania wszystkich twierdzeń i dowodów w pozwie. Pozwany będzie musiał powołać wszelkie twierdzenia i dowody w odpowiedzi na pozew. Dzięki temu proces powinien przebiegać sprawniej.

Co jednak, jeżeli określone okoliczności wyjdą na jaw w trakcie procesu? Zgodnie z art. 4586 § 4 k.p.c. wszystkie twierdzenia i dowody powołane po wniesieniu pozwu (odpowiedzi na pozew) lub upływie terminu zobowiązania Sądu do przedstawienia twierdzeń i dowodów w sprawie, będą pominięte przez Sąd. W drodze wyjątku, pominięte nie będą jedynie te dowody i twierdzenia, co do których strona uprawdopodobni, że nie mogła ich powołać, algo że potrzeba ich powołania wynikła później. Nie zmienia to jednak tego, że powyższy przepis nakazuje powołanie tychże twierdzeń i dowodów nie później niż 2 tygodnie od chwili, w której pojawiła się potrzeba lub możliwość ich powołania.

Wniosek o rozpoznanie sprawy z pominięciem rygorystycznych przepisów

Powód może zawrzeć w pozwie wniosek o rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów art. 4581 k.p.c. i następnych, odnoszących się do spraw gospodarczych, o ile nie jest przedsiębiorcą, albo prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą jako osoba fizyczna.

Sąd gospodarczy po otrzymaniu pozwu zbada, czy sprawa jest na pewno sprawą gospodarczą. Jeżeli okaże się, że sprawa nie ma takiego charakteru, przekaże ją sądowi właściwemu do rozpoznania sprawy, w terminie miesiąca od dnia wdania się w spór co do istoty sprawy przez pozwanego.

Po upływie tego terminu sąd gospodarczy będzie zobligowany do rozpoznania sprawy z pominięciem przepisów działu odnoszącego się do postępowania gospodarczego.

Ograniczona możliwość zmiany przedmiotu roszczenia

Po wniesieniu pozwu powód nie może występować z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych. Zmiana i rozszerzenie powództwa będą w tym przypadku znacznie ograniczone. Wyjątkowo, powód będzie mógł żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu, jego równowartości lub innego przedmiotu. W przypadku, gdy przedmiotem żądania pozwu jest świadczenie powtarzające się, powód może rozszerzyć powództwo o świadczenia za kolejne okresy (np. czynsz dzierżawny, czynsz najmu, opłata za zużycie energii elektrycznej itd.).

Inne ograniczenia w sprawach gospodarczych

W sprawach gospodarczych nie jest dopuszczalne powództwo wzajemne. Nie ma również możliwości zawieszenia postępowania sądowego z urzędu w razie niestawiennictwa obu stron na rozprawie, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, oraz w razie niestawiennictwa powoda, gdy powód nie żądał rozpoznania sprawy w jego nieobecności, a pozwany nie zgłosił wniosku o rozpoznanie sprawy (art. 4588 § 2 k.p.c.), ani zmian podmiotowych określonych w art. 194 – 196 oraz 198 k.p.c.

W sprawach gospodarczych nie znajduje zastosowania także art. 205 k.p.c., zgodnie z którym sąd rejonowy może na wniosek pozwanego, złożony aż do zamknięcia rozprawy, przekazać sprawę sądowi okręgowemu, jeżeli pozwany wytoczył przeciwko powodowi przed tym sądem powództwo wpływające na roszczenie powoda bądź dlatego, że ma z nim związek, bądź dlatego, że roszczenia stron nadają się do potrącenia.

Zapobieganie przewlekłości postępowania

Nowe przepisy postępowania w sprawach gospodarczych mają na celu zapobieżenie przewlekłości postępowania. Ponadto, zgodnie z art. 4588 § 4 k.p.c. przewodniczący i sąd są obowiązani podejmować czynności tak, by rozstrzygnięcie w sprawie zapadło nie później niż sześć miesięcy od dnia złożenia odpowiedzi na pozew. Jeżeli odpowiedź na pozew była dotknięta brakami, termin ten biegnie od dnia usunięcia tych braków, a jeżeli jej nie złożono - od dnia upływu terminu do jej złożenia.

Umowa dowodowa

Na podstawie nowych przepisów (art. 4589 k.p.c.) strony mogą się umówić o wyłączenie określonych dowodów w postępowaniu w sprawie z określonego stosunku prawnego powstałego na podstawie umowy.

Umowa dowodowa musi być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności, albo w formie ustnej przed sądem. Nie można zawrzeć umowy dowodowej pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu.

Przedsiębiorca, który zawarł taką umowę powinien również wiedzieć, że ewentualny zarzut nieważności lub bezskuteczności umowy dowodowej może podnieść najpóźniej na posiedzeniu, na którym powołano się na tę umowę, a jeśli uczyniono to w piśmie procesowym - najpóźniej w następnym piśmie procesowym albo na najbliższym posiedzeniu.

Objęcie umową dowodową dowodu przeprowadzonego przed sądem przed jej zawarciem nie pozbawia go mocy dowodowej. Natomiast po jej zawarciu, sąd nie dopuści z urzędu dowodu wyłączonego umową dowodową.

Dokument jako podstawowy środek dowodowy

Fakty, które miałyby zostać wykazane dowodami wyłączonymi przez umowę dowodową, sąd może ustalić na podstawie twierdzeń stron, biorąc pod rozwagę całokształt okoliczności sprawy. Jeżeli ustalenia wymaga rozmiar należnego świadczenia, znajduje zastosowanie przepis art. 322 k.p.c. Natomiast dowód z zeznań świadków sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Oznacza to, że priorytetowy charakter będą miały dowody z dokumentów, jako te, których przeprowadzenie nie powoduje przewlekłości postępowania, w odróżnieniu do dowodu z zeznań świadków, którzy nie zawsze stawiają się na wezwanie sądu.

Ponadto, sam art. 45811 k.p.c. ogranicza możliwość wykazywania czynności strony (oświadczeń woli, oświadczeń wiedzy) w inny sposób niż dokumentem, chyba że strona wykaże, że nie może przedstawić dokumentu z przyczyn od niej niezależnych.

Kosztowne zaniechanie negocjacji ugodowych

Sąd gospodarczy nadal będzie nakłaniał strony do zawarcia ugody, podjęcia mediacji i innych sposobów pozasądowego rozwiązania sporu. Strona, która zaniecha podjęcia próby dobrowolnego rozwiązania sporu może zostać obciążona kosztami procesu w całości lub w części, nawet jeżeli ostatecznie wygra spór przed sądem.

Jeżeli nie wiesz jak sporządzić pozew w postępowaniu gospodarczym, a twoja sytuacja jest skomplikowana pod względem prawnym, zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą usług prawnych

Zapoznaj się z naszą ofertą

Zajmujemy się prowadzeniem spraw gospodarczych o różnym charakterze. Każdą sprawę w pierwszej kolejności analizujemy pod kątem stanu faktycznego, który przedstawia nam klient. Następnie, stosownie do sytuacji wykorzystujemy dostępne środki prawne, które w danej sytuacji są najbardziej skutecznie.

Indywidualne podejście do każdego klienta to podstawa skuteczności działań w postępowaniu sądowym i przedsądowym.

Zachęcamy do polubownego rozwiązania sporów – przygotowane przez nas wezwanie do spełnienia roszczenia również może pozwolić pozytywnie rozwiązać spór bez konieczności prowadzenia długotrwałego postępowania przed sądem.

  • Jako jedyni ubezpieczamy współpracujących z nami Radców prawnych i Adwokatów, na solidną gwarancję finansową - 1 miliona euro (Każdy włącznie).
  • Nasze usługi przygotowują wyłącznie specjaliści posiadający tytuł Adwokata bądź Radcy prawnego którzy pełnią funkcję Inspektorów Ochrony Danych Osobowych.
  • Zapewniamy pełne zabezpieczenie prawne na rynku E-commerce;
  • Efekt będzie szybki i bez wysiłku – 100 % firm stosujących się do naszych wytycznych przechodziło pozytywnie kontrole GIODO, PUODO i UOKiK-u.

Postępowanie gospodarcze, Prawo handlowe, Sąd gospodarczy

  • Kliknięć: 2663