Czy pracodawca może skierować pracownika na urlop wypoczynkowy?

Czy pracodawca może skierować pracownika na urlop wypoczynkowy?

Koronawirus wpłynął na działanie wielu branż. Ze względu na obostrzenia nałożone przez rząd po ogłoszeniu stanu epidemii, doszło do zamknięcia wielu miejsc pracy. Przychody niektórych przedsiębiorców znacznie spadły. Kolejne restrykcje nie dają nadziei na poprawę sytuacji. W związku z tym część pracodawców zaczęła kierować pracowników na urlopy. Czy pracodawca może w związku z przestojem w firmie wysłać pracownika na urlop? Jakie są uprawnienia pracodawcy?

Prawo do urlopu wypoczynkowego

Jednym z podstawowych uprawnień pracowniczych jest prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego.

Pracodawca udziela urlopu w terminie wskazanym w planie urlopów, a jeśli pracodawca nie ustala planu urlopów, termin urlopu ustala po porozumieniu z pracownikiem.

Ani konieczność zamknięcia zakładu pracy, ani nadzwyczajna sytuacja nie są przesłankami, z powodu których pracodawca może w dowolnym terminie kierować pracownika na urlop. Często w tym zakresie dochodzi do nadużyć, a nieświadomi pracownicy w obawie o utratę miejsca pracy decydują się na podpisanie wniosku urlopowego.

Pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze:

• 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
• 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Do okresu zatrudnienia wlicza się zarówno okresy poprzedniego zatrudnienia, jak i okresy nauki.

W jakich przypadkach pracodawca może skierować pracownika na urlop?

Pracodawca może skierować pracownika na urlop:

• w okresie wypowiedzenia,
• w celu wykorzystania zaległego urlopu (niewykorzystany urlop w ubiegłym roku kalendarzowym musi być udzielony najpóźniej do dnia 30 września następnego roku).

Obowiązek przesunięcia urlopu na termin późniejszy

W pewnych przypadkach pracodawca ma obowiązek przesunąć urlop na termin późniejszy. Dotyczy to sytuacji, w których pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:

• czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
• odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
• powołania na ćwiczenia wojskowe lub na przeszkolenie wojskowe albo stawienia się do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, na czas do 3 miesięcy,
• urlopu macierzyńskiego.

Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu?

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wtedy, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. W takim przypadku zobowiązany jest pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.

Co z wynagrodzeniem, gdy w związku z przestojem zostaje zamknięty zakład pracy?

Zgodnie z art. 81§1 Kodeksu pracy pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia.

Wynagrodzenie za czas przestoju nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.